Uit de Ketens Van de Vrijheid : Het Debat over de Sociale Politiek in België, 1886-1914.

Intro -- Uit de ketens van de vrijheid - Het debat over de sociale politiek in België -- Editorial Board -- Inhoud -- Inleiding -- Een woord van dank -- Hoofdstuk 1 - Liberale politieke cultuur en vrijheid van arbeid vóór 1886 -- 1. De vrijheid van arbeid: Algemene evoluties in de theorievorming -- Klassiek liberalisme en de vrijheid van arbeid -- Andere tradities: conservatieven en socialisten en de moderniteit -- 2. België -- De vrijheid van arbeid bij negentiende-eeuwse Belgische economisten en juristen -- Holistische sociale wetenschap en atomistische sociale politiek in het negentiende-eeuwse België -- De jaren 1880: nieuwe geluiden in sociale wetenschap en strafrecht -- Conclusie -- Hoofdstuk 2 - Schipperen met de vrijheid van arbeid 1886-1889 -- 1. Sociaal geredetwist in een 'annus horribilis' -- 2. Naar een cultuur van overleg? -- 3. Aanpak van misbruiken -- 4. Vrouwen- en kinderarbeid -- Een apart beleid voor vrouw en kind? -- De volwassen mannelijke arbeider -- Het kind -- De vrouw -- Conclusie -- Hoofdstuk 3 - Nieuwe geluiden in de politieke ideologieën en de sociologie vanaf 1890 -- 1. De sociale wetenschap -- 2. De katholieken -- Het debat over de historische achtergrond van de christendemocratie -- Rerum novarum en het neothomisme -- Het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte en de Revue sociale catholique -- Helleputte, Verhaegen en de opkomst van de christendemocratie -- Brants en de Société d'économie sociale -- Van Overbergh en de Société belge de sociologie -- 3. De socialisten -- Partijvorming -- Hector Denis en het Brusselse Institut des sciences sociales -- Edmond Picard, heraut van een sociaal recht -- 4. De liberalen -- De progressisten -- Ernest Solvay en een liberale sociologie -- Conclusie -- Hoofdstuk 4 - Pragmatische institutionalisering van het sociaal beleid, 1892-1899 -- 1. Nieuwe instellingen voor sociaal beleid.

2. Werkplaatsreglementen: de eerste algemene verplichting in de arbeidspolitiek -- 3. Beroepsverenigingen -- De Belgische wet en de algemene theorievorming -- De liberalen over de beroepsverenigingen -- De katholieken en de kwestie van de beroepsverenigingen -- De socialisten en de katholieke wet op de beroepsverenigingen -- Beroepsverenigingen in de Senaat -- 4. Hygiëne en veiligheid -- Conclusie -- Hoofdstuk 5 - Doorbraak van de arbeidswetgeving rond 1900 -- 1. Arbeidscontract -- Nieuwe visies over het arbeidscontract -- Het debat in de Hogere Arbeidsraad -- Het debat in het parlement -- 2. Arbeidsongevallen -- De theoretische issues -- De eerste beleidsinitiatieven: Commissie van Arbeid en Hogere Arbeidsraad -- Opvattingen van de verschillende politieke groepen -- De dode taal van de verantwoordelijkheid -- Afremmingsmechanismen in de uiteindelijke wet -- Arbeidsongevallen en het nieuwe recht -- 3. Zondagsrust -- Conclusie -- Hoofdstuk 6 - Sociale verzekeringen en de gesubsidieerde vrijheid -- 1. Theorievorming -- De sociale politiek, een januskop? -- Vrijheid, subsidiariteit, gesubsidieerde vrijheid -- 2. Sociale verzekeringen in de Belgische politiek -- Mutualiteiten, sociale verzekeringen, sociale woningen: de wetgeving -- Commissie van Arbeid -- De katholieken -- De liberalen -- De socialisten -- 3. Sociale verzekeringen in het parlement -- De kwestie van de arbeiderswoningen in het parlement -- Mutualiteiten, ziekteverzekering en invaliditeit -- De pensioenwet van 1900 -- 4. Van gesubsidieerde crijheid naar een 'hoffelijke rivaliteit'…? Enkele bedenkingen over het verzuilingsproces -- Conclusie -- Hoofdstuk 7 - Naar een uitbreiding van de verplichting 1908-1914 -- 1. Ontstaan van de wetgeving -- 2. Medicalisering -- De gezondheid van de werkman. Bedenkingen over medicalisering en sociale politiek.

Opvattingen over gezondheid en dwang bij de drie politieke strekkingen -- Het parlement als dokter van de natie? 1886-1905 -- 3. De wet van 1909 en de arbeidsduurbeperking in de mijnen -- De Hogere Arbeidsraad en arbeidsduurbeperking voor volwassenen -- De eerste verplichte arbeidsduurbeperking voor volwassen mannen in de wet van 1909 over de mijnarbeid -- 4. De wet van 1911 en het verplichte mijnwerkerspensioen -- 5. Het debat over de veralgemeende verzekering, voorjaar 1914 -- 6. Betekenis van de verplichting voor vrijheden, rechten en macht in de maatschappij -- Conclusie -- Besluit -- Bibliografie -- Index -- Colofon.

Op het einde van de negentiende eeuw barstte de sociale kwestie in alle hevigheid los. De katholieke regeringen moesten nu wel wetgevende maatregelen nemen. Hoewel de technische inhoud van de wetten genoegzaam bekend is, geldt dat veel minder voor de onderliggende ideeën en argumentaties in de sociaal-politieke debatten. Dit boek behandelt daarom de politieke en wetenschappelijke theorievorming over de sociale wetgeving in België rond 1900. Het wil illustreren dat sociaal beleid veel meer betekende dan een droog technisch antwoord op louter praktische uitdagingen. Ook sociaal-politieke filosofie en politieke cultuur speelden een rol bij het tot stand komen van sociale wetten.De politieke cultuur van de volle negentiende eeuw had, op sociaal-economisch vlak, gedweept met het principe van de 'vrijheid van arbeid'. Voor de arbeiders op de werkvloer echter - zo luidde althans de kritiek - betekende die vrijheid van arbeid vaak een vergiftigd geschenk, ... geen echte vrijheid, maar veeleer een geketende gevangenschap. Dat kwam door de veeleer atomistische aspiratie van de politiek. Rond 1900 veranderde dat. Voortaan zou het politieke debat worden uitgedaagd door wat de auteur noemt een 'holistische bekoring'.Het is die verschuiving in de politieke cultuur die het boek nauwgezet bestudeert. Het biedt een schets van een even boeiende als kronkelende weg, de grillige weg die werd afgelegd van een individualistische 'vrijheid van arbeid' naar 'georganiseerde en gesubsidieerde vrijheid'.

Description based on publisher supplied metadata and other sources.

Electronic reproduction. Ann Arbor, Michigan : ProQuest Ebook Central, 2024. Available via World Wide Web. Access may be limited to ProQuest Ebook Central affiliated libraries.